۱۳۹۷/۰۱/۱۳

"لۆ مە چ کر، مە چ کر؟"

سەلاحەدین بایەزیدی

سوڵتانی نوێی تورکان بچووکترین جموجوڵی دژ بە خۆی و دەوڵەتەکەی خستووەتە ژێر چاودێری، دەزانێ سێ چوار خوێندکار لە کام زانکۆ چ لافیتەیەکیان بەرز کردووەتەوە، فڵان ڕۆژنامەی لۆکاڵی دەرەوەی وڵات چ مانشێتێکی نووسیوە، لە پایتەختی فیسار وڵاتی ئەوروپی چ دروشمگەلێک بەرز کراونەتەوە، سیاسەتمەدار یان ڕۆژنامەڤانێکی بیانی چی گوتووە، هونەرمەندێکی ئەمریکا چۆن کاریکاتێرێکی لەو کێشاوەتەوە و تەنانەت لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا کێ، لە کوێ چی لە دژ نووسیوە. بەرامبەر بە بچووکترین کۆڕ و کۆوبوونەوە و ناڕەزایەتی دەربڕیندا بە ڕقێکی بێ وێنەوە دێتە وەڵام. ئەگەر بکرێ دەمکوتیان دەکا، دەنا ڕادەسپێرێ هێرشیان بکەنە سەر، ئەگەر هیچ شتێکیشی پێ نەکرا، بە جۆرێک کە ڕق و توڕەیی دابمرکێ، بە شێوازی خۆی، بە سووکایەتی پێکردن وەڵام دەداتەوە.  

جا بۆیە ناکرێ دەنگ و سەدای شڤان پەروەریشی نەبیستبێ و پێی پەست نەبووبێ. مەبەستم دوایین کلیپێتی بۆ عەفرین. ناکرێ وەدەنگهێنانی تاتلیسەس کاردانەوەیەک نەبێ بەرامبەر بە وی. 

بەمجۆرە، تاتلیسەس، جارێکی تر بەرامبەر بە شڤان هاتە سەر "شانۆ". ئەمجارەیان بە چریکە و گۆرانی نا، چونکە دەمێکە لە پەلوپۆ کەوتووە، بەڵکوو بە شێوازی سوڵتانەکەی خۆی، بە گۆرانیی گاڵتەئامێز و پێکەنینی دەستکرد. دیارە لەوە زیاتریش هیچی پێ نەدەکرا. نەگبەتی لەوە دایە ئەو ڕۆڵە، وەک هاوشاریی شڤان و لەوە زیاتریش وەک سەمبۆلێکی دژ بە شڤان دەبێ بەو بدرێ و دەبێ بە شێوەیەک هونەری خۆی نیشان بدا و سوڵتان دڵخۆش بکا. 

هەتا ئێرە هەموو شتێک ئاساییە، لایەنی نائاسایی لەم بۆ یەکتر سەندنەوەیەدا دۆخی شڤان پەروەرە. شڤانێکی باڵکراو. وەک بڵێی ویسترابێ دۆخی ئەم دوانە یەکسان بکرێ و یەک لە سەرووی ئەویترەوە نەبێ.

لە دوایین کلیپدا، شڤان پەروەر تەنیایە، تێکشکاوە، چرچ و لۆچی دەستی دیارن. پیاسەکردن بە قەراغ ڕووبارێک لە مەنفا و کلیپێک بە مۆنتاژێکی سەرەتایی و سادە نیشانەی ئەوپەڕی تەنیایی شڤان پەروەرە. خەمێکی قووڵ لە سیمادا، کەشتی، مەلە دەریاییەکان، کورسیی چۆڵ، داری ڕووت و شەپقە... ئەم دیمەنانە لە پاییزی تەمەنی پەناهەندەیەکی تێكشکاو دەچن و فڕیان بە خوێندنەوەی پەیامێکی سیاسیی دژ بە فاشیزمەوە نییە. لەو لاشەوە سوڵتان و هونەرمەندەکەی پێدەکەنن. پێکەنینێکی شەیتانی. وەک بڵێی بە وی پێبکەنن، پێی بڵێن تۆ هەر بێژە، هەر بچڕە "ل کۆلانێن باژێرێ ئەوروپایێ" بێ خودی بگەڕێ. لەکاتێکدا کە شڤان چەند ساڵێ لەمەوپێش بە قاسپەی ئەوان گەڕابۆوە، دەستی لە دەستی ئەوان کردبوو، لۆمە و تەشەری دۆست و لایەنگرانی دابووە پێش چاو. شایانی ئەوە نەبوو بەر زوڵمێ بایێ ڕەش بکەوێ. 

شڤان لە "وڵاتێ غەریبییێ، بێ خودی و بێ ماڵە". سوڵتان و هونەرمەندەکەی کاری خۆیان پێ جێبەجێ کرد، هاوڕێیەتی و هاوپەیمانی بارزانی لەوە کەمتر بوو کە چاوەڕێ دەکرا، کەناڵەکانیشی زیاتر بە تاتلیسەس سەرسامن تا شڤان، کەرەمی سوڵتان بۆ ئەوان گرنگترە، دۆست و هاوڕێ پڕۆلیتاریاکانیشی لەمێژە لێی تووڕەن. تێگەیشتن لە هۆکاری گشت ئەمانە دژوار نییە، ئەوەندە بەسە لە خۆت بپرسی لۆ مە چ کر، مە چ کر؟ 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر