-دەربارەی كورد و ئەندێشەی چەپ-
شوان ئەحمەد
تا ئەم ساڵانەی دوایش، خوێنەرانی ئێمە هەر ئەوەندە پڕۆفیسۆر دكتۆر ئەمیر حەسەنپووریان دەناسی كە ڕۆشنبیرێكی گەورەو دیاری وەك مامۆستا مەسعوود محەمەدی بەهەشتی، لەكۆتایی ساڵانی حەفتاكانی سەدەی ڕابردوودا، كتێبێكی لەسەر نوسیبوو (بۆ ئەمیری حەسەنپوور لەهەر كوێیەك بێت)، جگە لەوە بۆ كەمێكی كەم نەبێت بۆ زۆرینە، هەم بەرهەمەكانی و هەم خۆی و هەم شوێن و مەكانی بزربوو.
هاوڕێیەكی ئازیزم كەسەرەتای ساڵانی 2000 گەیشتە وڵاتی كەنەداو ئێستا خوێندكاری دكتۆرایەو لە زانكۆكانی ئەوێدا فەلسەفە دەخوێنێ، بۆی باس كردم كەسەروەختێ بۆ یەكەمجار لە (تۆرنتۆ) چاوی بە (ئەمیری حەسەنپوور) كەوتووە، وتی لەوەدابووم: (توند دەستی بگرم و پڕ بەدەم هاواربكەم و بەمەسعوود محەمەد و خەڵك و خوای باشووری كوردستان بڵێم: ئەو پیاوەی چارەكە سەدەیەكە بەدوایدا وێڵن و شوێن و مەكانی بەڵەد نین، ئەوەتا لێرەیەو دۆزیومەتەوە).
ئەڵبەت ئەمیری حەسەنپوور (1943-2017) بۆ چەپ و ماركسیستەكانی كوردستان، ناوێكی گەورەو گرنگەو بۆ كەسانێكی دیكەش زمانناس و ئەکادیمیست و لێکۆڵیارێکی ورد و پڕ بەرهەم بووە.
لای خۆمەوە جگە لەو كتێبەی مامۆستا مەسعوود محەمەدی بەهەشتی، چەند شتێكی زۆر كەمم لەبەرهەمەكانی و لەبارەیەوە خوێندۆتەوە. لەژمارە (28-29) مانگی ئابی 2018 گۆڤاری (كوردستان دیبلۆماتیك)دا، لاپەڕە 333 بۆ 343 برای بەڕێز كاک سەڵاحەدین بایەزیدی وەرگێڕ، دەقی گفتوگۆیەكی خۆی لەگەڵ پڕۆفیسۆر (د. ئەمیری حەسەنپوور)دا بڵاوكردۆتەوەو پێدەچێت دەساڵێك بەر لەدنیا دەرچوونی ناوبراو، لەگەڵیدا سازی دابێت.
گفتوگۆکە جگە لەپێشەكیەكی كورت كەناساندنی كار و بەرهەمە ئەكادیمیەكانی ئەمیری حەسەنپوورە لەگەڵ (د. شەهرەزاد كۆجاب)ی هاوكار و هاوسەری، تەرخانە بۆ قسەكردن لەپرسێكی گرنگ و هەنووكەیی كەئەویش پرسی (كورد و ئەندێشەی چەپ)ە.
گفتوگۆكە هەرچەندە كورت و سنوردارە، بەڵام خوێنەر هەر لەسەرەتاوە هەست بەگرنگی و بایەخی قسەكانی پڕۆفیسۆر دەكات، سەبارەت بەڕۆڵ و ئەندێشەی چەپ و چەپگەرایی لەكوردستان بەگشتی و لەباشور و باكور و ڕۆژهەڵاتی كوردستان بەتایبەتی.
بۆ من ئەم گفتوگۆیە گەلێك ڕاو سەرنجی وردو بەجێی تێدابوو، هەر ئەمەش وام لێدەكات لێرەبەدوا، بەدوای نوسین و كتێب و لێكچەرەكانیدا بگەڕێم و بەوردی بیانخوێنمەوە.
ئەمیری حەسەنپوور بەدیدێكی ڕەخنەگرانەوە، قسە لەسەر بزاوتە چەپڕەوەكانی ڕۆژهەڵاتی كوردستان و باشوور و باكووری كوردستان دەكات. ئەوەی باكور زۆر بەكورتی و ئەوەی باشور و ڕۆژهەڵاتیش، بەنەفەسێكی كەمێك درێژتر.
سەبارەت بەڕەوتی چەپ لەتوركیا و كورستانی ئەوێ، بەمجۆرە دەدوێت: (لەتوركیا ساڵانی 1960 و 1970 زۆر ڕێكخراوی كۆمۆنستی پەیدابوون كەزۆربەیان، لەكۆدەتاكەی ساڵی 1980دا سەركوتكران. ئەوەی بەرگەی گرت و گەشەی كرد پارتی كرێكارانی كوردستان- پ.ك.ك- بوو. ئەو ڕێكخراوە ڕێبازی خۆی وەك سۆسیالیزم ناساند، وەلێ لەسەرەتاوە كردەوەو بەرنامەكەی ناتەبایی زۆری، لەگەڵ بەرنامە و ڕێبازی كۆمۆنستی هەبوو. دواتریش دەستی لەسۆسیالیزم هەڵگرت).
دەرهەق بەكوردستانی عێراقیش بەمجۆرە قسە لەسەر كۆمەڵە دەكات و دەڵێت: (لەكوردستانی عێراق كۆمەڵەی ماركسی- لینینی، لەساڵانی 1970 ڕێبازی كۆمۆنستی ڕەچاوكرد، وەلێ بەتێگەیشتنێكی زۆر ساكار و ڕوكەشانە. لەباتی ئەوەی مێژووی كوردستان و ناوچەكە بەرەو ئاسۆیەكی نوێ بەرێت، لەچوارچێوەی كوردایەتی سونەتیدا سەری لێشێواو لەبری ئەوەی ببێتە حیزبێكی كۆمۆنیست، ڕۆیشتە ژێر ئاڵای ڕێبازێكی سانتریست و خێرا خێرا بەرەو دواوە ڕۆیشت و بوو بەكۆمەڵەی ڕەنجدەران و دواتر لەیەكیەتی نیشمانیدا توایەوە).
لەبەر ڕۆشنایی ئەم لێكدانەوە و شیكاریەی ئەمیری حەسەنپووردا، پێموایە ئەوانەی لێرەو لەوێ ساڵانێكە (بەتایبەت لەدوای ڕاپەڕینی بەهاری 1991 تا بەئەمڕۆ دەگات)، ڕەخنە لەڕەفتار و بەرنامە و سیاسەتەكانی یەكیەتی نیشتمانی كوردستان دەگرن، پێویستە لەڕەخنەگرتنەکانیاندا دوورتر بڕۆن و بچنەوە سەربنەچەی كێشەكە كەڕێكخراوی كۆمەڵەی ڕەنجدەرانەو بزانن، چۆن چۆنی ئەو ڕێكخراوە ماركسی- لینینیە، بوو بەو هێزەی حاشا لەهەموو دروشم و ئایدیا و خەون و بەڵێنەكانی سەرەتای خۆی بكات و بەدرێژایی چارەكەسەدەیەك لەحوكمڕانی كردنی باشوری كوردستان لەگەڵ هێزێكی وەك پارتیدا، لەهەڵپەی خۆ دەوڵەمەندكردنی ناشەرعی و پاوانخوازی زیاتر و قوتدانی كۆمەڵگەی مەدەنی و كۆنترۆڵكردنی تەواوی سەرچاوە داریی و ئابووریەكان دابێت بۆخۆی و دەیان گروهی مافیایی لەساو پەنایدا قووت ببنەوەو بگات بەوەی ڕەنجدەرانی بیرو بازوی دوێنێ، ببنە سەرمایەدار و ملیاردێر و خاوەن كۆمپانیا گەورەكانی ئەمڕۆ. لەبارەی ڕۆژهەڵاتیشەوە بەمجۆرە ڕای خۆی بەیان دەكات: (كۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتێكشانی كوردستانی ئێران، بەپێچەوانەی كۆمەڵەی كوردستانی عێراقەوە، لەسەرتاوە وەك ڕێكخراوێكی ماركسی- لینینی دانەمەزرا. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا وەك كۆمەڵەی كوردستانی عێراق، ڕێبازی زۆربەی دامەزرێنەرانی ماركسی- لینینی بوو. گەر كۆمەڵەی كوردستانی عێراق لەئاكامی شكستی بزوتنەوەی چەكداری سەری هەڵهێنابێت، ئەوا كۆمەڵەی ئێران بەرهەمی شۆڕشی 1979 گەلانی ئێران بوو لەدژی ڕژێمی پاشایەتی. بەڵام لەكردەوەدا كۆمەڵەی ئێران، بۆڕی كۆمەڵە عێراقی دایەوە.. لەكاتێكدا كۆمەڵەی كوردستانی عێراق بەقسە دژی فیودالیزم بوو، كۆمەڵەی ئێران بەدامەزراندانی یەكیەتی جوتیاران و دابەشكردنی زەوی، بەرەنگاری نیزامی دەربەگایەتی بووەوە. هەروەها لەپرۆژەی بەشداری ژنان لەخەباتدا، كۆمەڵەی ئێران لەپێشتر بوو. بەڵام گیروگرفتی هەردوولایان لەڕێبازدابوو- لەتیۆری و ئیدیۆلۆژیدا بوو.. زۆربەیان بەهەست و بەخواست ماركسی- لینینی بوون، تاڕادەیەكیش ماوی، وەلێ لەڕێبازی سیاسی و ئێدیۆلۆژیدا، نەماركسی بوون و نەلینینی و نەماوی).
ئەم قسانەی ئەمیری حەسەنپوور وەك بیرمەندێكی چەپ، ئیدیعاو لاف لێدانی تەواوی ئەو بەناو سیاسیانەی كورد لەماوەی ئەم چل ساڵەی ڕابردودادا دەخاتە ژێر پرسیارەوە كەسەردەمانێك خۆیان بەماركسی بوونەوە باداوەو مۆری هەڤاڵ و هاوڕێیەكی زەحمەت كێش و ڕەنجدەریان لە خۆیان داوە.
لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا، توندتر دێتە سەر ڕەخنەبارانكردنی حیزبە كوردستانیەكان و جەوهەر و ماهیەتی ڕاستەقینەیان ئاشكرا دەكات و دەڵێت: (حیزبە كوردستانیەكان لەكێشەی پەیوەندی نێوان مەسەلەی جوتیاری و مەسەلەی نەتەوەییدا، سیاسەتێكی تەواو ناسیۆنالیستیان هەبووە و هەوڵیانداوە، جوتیاران بكەن بە لەشكری كوردایەتی و هیچ جوتیارێك نزیكی خەباتی چینایەتی لەدژی دەرەبەگی كورد نەكەوێت. ڕێباز ڕێبازی ئاشتی چینایەتی بووە. دروشمی- زەوی بۆ ئەوكەسەی دەی كێڵێت-، هەرگیز لەبەرنامەی حیزبە ناسیۆنالیستەكاندا، پێش ئیسڵاحی زەراعی عێراق و ئێران، گەڵاڵە نەکرا).
لەوانەش گرنگتر قسەكردنیەتی لەسەر شۆڕشی ئەیلول و دەڵێت: (ئەوەی پێی دەڵێن شۆڕشی ئەیلول- 1961-، شۆڕش نەبوو، بەڵكو وەك ناڕەزایەتی دەرەبەگی كورد دەستی پێكردو ڕۆشنبیر و چالاكی سیاسی و پارتیش دوای كەوت. پارتی لەناوچە ڕزگار كراوەكاندا هەوڵیان نەدەدا بۆ ڕزگاریی جوتیاران، بەپێچەوانەوە نیزامی عەشیرەتگەرایی و درەبەگایەتیان لەژێر ئاڵای كوردایەتیدا بوژاندەوە. لە ئێرانیش ئیسڵاحی زەراعی حیزبی دیموكراتی غافڵگیركرد. لێرەش بەشێك لەئاغەواتی كورد، ئاڵای كوردایەتیان هەڵكردو حیزبی دیموكرات بەرەو پیریان چوو. واتە هیچ كام لەو دوو حیزبە نەیانتوانی ئیسڵاحی زەراعی، ئاكام و گرنگییە سیاسیەكەی، بەشێوەیەكی قوڵ و بەرین و شۆڕشگێڕانە- بە بەرژەوەندی جوتیاری چەوساوە- لێی بكۆڵنەوە و لێكی بدەنەوە).
وردكردنەوەی ئەو مێژووە ناشیرینە بەمجۆرە، بواری ئەوەمان دەداتێ سەرچاوەی كێشەو قەیرانەكانی ئەمڕۆ، باشتر ببینین. یەكێكیش لەو سەرچاوانەی دەتوانێت دەسگیرۆیمان بكات، بۆ تێگەیشتن لە ماهیەتی ئەو هێزانەی لەكوردستاندا حوكمڕانن و خۆیان بەهێزی شۆڕشگێڕ و ڕەنجدەرانی بیر و بازوو دەزانن و مێژووی خەبات و ڕابردوویان بەپیرۆز لەقەڵەم دەدەن، بیرو بۆچون و ڕەخنە و خوێندنەوەكانی ئەمیری حەسەنپوورە بۆ ئەو مێژووە.
تا ئەم ساڵانەی دوایش، خوێنەرانی ئێمە هەر ئەوەندە پڕۆفیسۆر دكتۆر ئەمیر حەسەنپووریان دەناسی كە ڕۆشنبیرێكی گەورەو دیاری وەك مامۆستا مەسعوود محەمەدی بەهەشتی، لەكۆتایی ساڵانی حەفتاكانی سەدەی ڕابردوودا، كتێبێكی لەسەر نوسیبوو (بۆ ئەمیری حەسەنپوور لەهەر كوێیەك بێت)، جگە لەوە بۆ كەمێكی كەم نەبێت بۆ زۆرینە، هەم بەرهەمەكانی و هەم خۆی و هەم شوێن و مەكانی بزربوو.
هاوڕێیەكی ئازیزم كەسەرەتای ساڵانی 2000 گەیشتە وڵاتی كەنەداو ئێستا خوێندكاری دكتۆرایەو لە زانكۆكانی ئەوێدا فەلسەفە دەخوێنێ، بۆی باس كردم كەسەروەختێ بۆ یەكەمجار لە (تۆرنتۆ) چاوی بە (ئەمیری حەسەنپوور) كەوتووە، وتی لەوەدابووم: (توند دەستی بگرم و پڕ بەدەم هاواربكەم و بەمەسعوود محەمەد و خەڵك و خوای باشووری كوردستان بڵێم: ئەو پیاوەی چارەكە سەدەیەكە بەدوایدا وێڵن و شوێن و مەكانی بەڵەد نین، ئەوەتا لێرەیەو دۆزیومەتەوە).
ئەڵبەت ئەمیری حەسەنپوور (1943-2017) بۆ چەپ و ماركسیستەكانی كوردستان، ناوێكی گەورەو گرنگەو بۆ كەسانێكی دیكەش زمانناس و ئەکادیمیست و لێکۆڵیارێکی ورد و پڕ بەرهەم بووە.
لای خۆمەوە جگە لەو كتێبەی مامۆستا مەسعوود محەمەدی بەهەشتی، چەند شتێكی زۆر كەمم لەبەرهەمەكانی و لەبارەیەوە خوێندۆتەوە. لەژمارە (28-29) مانگی ئابی 2018 گۆڤاری (كوردستان دیبلۆماتیك)دا، لاپەڕە 333 بۆ 343 برای بەڕێز كاک سەڵاحەدین بایەزیدی وەرگێڕ، دەقی گفتوگۆیەكی خۆی لەگەڵ پڕۆفیسۆر (د. ئەمیری حەسەنپوور)دا بڵاوكردۆتەوەو پێدەچێت دەساڵێك بەر لەدنیا دەرچوونی ناوبراو، لەگەڵیدا سازی دابێت.
گفتوگۆکە جگە لەپێشەكیەكی كورت كەناساندنی كار و بەرهەمە ئەكادیمیەكانی ئەمیری حەسەنپوورە لەگەڵ (د. شەهرەزاد كۆجاب)ی هاوكار و هاوسەری، تەرخانە بۆ قسەكردن لەپرسێكی گرنگ و هەنووكەیی كەئەویش پرسی (كورد و ئەندێشەی چەپ)ە.
گفتوگۆكە هەرچەندە كورت و سنوردارە، بەڵام خوێنەر هەر لەسەرەتاوە هەست بەگرنگی و بایەخی قسەكانی پڕۆفیسۆر دەكات، سەبارەت بەڕۆڵ و ئەندێشەی چەپ و چەپگەرایی لەكوردستان بەگشتی و لەباشور و باكور و ڕۆژهەڵاتی كوردستان بەتایبەتی.
بۆ من ئەم گفتوگۆیە گەلێك ڕاو سەرنجی وردو بەجێی تێدابوو، هەر ئەمەش وام لێدەكات لێرەبەدوا، بەدوای نوسین و كتێب و لێكچەرەكانیدا بگەڕێم و بەوردی بیانخوێنمەوە.
ئەمیری حەسەنپوور بەدیدێكی ڕەخنەگرانەوە، قسە لەسەر بزاوتە چەپڕەوەكانی ڕۆژهەڵاتی كوردستان و باشوور و باكووری كوردستان دەكات. ئەوەی باكور زۆر بەكورتی و ئەوەی باشور و ڕۆژهەڵاتیش، بەنەفەسێكی كەمێك درێژتر.
سەبارەت بەڕەوتی چەپ لەتوركیا و كورستانی ئەوێ، بەمجۆرە دەدوێت: (لەتوركیا ساڵانی 1960 و 1970 زۆر ڕێكخراوی كۆمۆنستی پەیدابوون كەزۆربەیان، لەكۆدەتاكەی ساڵی 1980دا سەركوتكران. ئەوەی بەرگەی گرت و گەشەی كرد پارتی كرێكارانی كوردستان- پ.ك.ك- بوو. ئەو ڕێكخراوە ڕێبازی خۆی وەك سۆسیالیزم ناساند، وەلێ لەسەرەتاوە كردەوەو بەرنامەكەی ناتەبایی زۆری، لەگەڵ بەرنامە و ڕێبازی كۆمۆنستی هەبوو. دواتریش دەستی لەسۆسیالیزم هەڵگرت).
دەرهەق بەكوردستانی عێراقیش بەمجۆرە قسە لەسەر كۆمەڵە دەكات و دەڵێت: (لەكوردستانی عێراق كۆمەڵەی ماركسی- لینینی، لەساڵانی 1970 ڕێبازی كۆمۆنستی ڕەچاوكرد، وەلێ بەتێگەیشتنێكی زۆر ساكار و ڕوكەشانە. لەباتی ئەوەی مێژووی كوردستان و ناوچەكە بەرەو ئاسۆیەكی نوێ بەرێت، لەچوارچێوەی كوردایەتی سونەتیدا سەری لێشێواو لەبری ئەوەی ببێتە حیزبێكی كۆمۆنیست، ڕۆیشتە ژێر ئاڵای ڕێبازێكی سانتریست و خێرا خێرا بەرەو دواوە ڕۆیشت و بوو بەكۆمەڵەی ڕەنجدەران و دواتر لەیەكیەتی نیشمانیدا توایەوە).
لەبەر ڕۆشنایی ئەم لێكدانەوە و شیكاریەی ئەمیری حەسەنپووردا، پێموایە ئەوانەی لێرەو لەوێ ساڵانێكە (بەتایبەت لەدوای ڕاپەڕینی بەهاری 1991 تا بەئەمڕۆ دەگات)، ڕەخنە لەڕەفتار و بەرنامە و سیاسەتەكانی یەكیەتی نیشتمانی كوردستان دەگرن، پێویستە لەڕەخنەگرتنەکانیاندا دوورتر بڕۆن و بچنەوە سەربنەچەی كێشەكە كەڕێكخراوی كۆمەڵەی ڕەنجدەرانەو بزانن، چۆن چۆنی ئەو ڕێكخراوە ماركسی- لینینیە، بوو بەو هێزەی حاشا لەهەموو دروشم و ئایدیا و خەون و بەڵێنەكانی سەرەتای خۆی بكات و بەدرێژایی چارەكەسەدەیەك لەحوكمڕانی كردنی باشوری كوردستان لەگەڵ هێزێكی وەك پارتیدا، لەهەڵپەی خۆ دەوڵەمەندكردنی ناشەرعی و پاوانخوازی زیاتر و قوتدانی كۆمەڵگەی مەدەنی و كۆنترۆڵكردنی تەواوی سەرچاوە داریی و ئابووریەكان دابێت بۆخۆی و دەیان گروهی مافیایی لەساو پەنایدا قووت ببنەوەو بگات بەوەی ڕەنجدەرانی بیرو بازوی دوێنێ، ببنە سەرمایەدار و ملیاردێر و خاوەن كۆمپانیا گەورەكانی ئەمڕۆ. لەبارەی ڕۆژهەڵاتیشەوە بەمجۆرە ڕای خۆی بەیان دەكات: (كۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتێكشانی كوردستانی ئێران، بەپێچەوانەی كۆمەڵەی كوردستانی عێراقەوە، لەسەرتاوە وەك ڕێكخراوێكی ماركسی- لینینی دانەمەزرا. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا وەك كۆمەڵەی كوردستانی عێراق، ڕێبازی زۆربەی دامەزرێنەرانی ماركسی- لینینی بوو. گەر كۆمەڵەی كوردستانی عێراق لەئاكامی شكستی بزوتنەوەی چەكداری سەری هەڵهێنابێت، ئەوا كۆمەڵەی ئێران بەرهەمی شۆڕشی 1979 گەلانی ئێران بوو لەدژی ڕژێمی پاشایەتی. بەڵام لەكردەوەدا كۆمەڵەی ئێران، بۆڕی كۆمەڵە عێراقی دایەوە.. لەكاتێكدا كۆمەڵەی كوردستانی عێراق بەقسە دژی فیودالیزم بوو، كۆمەڵەی ئێران بەدامەزراندانی یەكیەتی جوتیاران و دابەشكردنی زەوی، بەرەنگاری نیزامی دەربەگایەتی بووەوە. هەروەها لەپرۆژەی بەشداری ژنان لەخەباتدا، كۆمەڵەی ئێران لەپێشتر بوو. بەڵام گیروگرفتی هەردوولایان لەڕێبازدابوو- لەتیۆری و ئیدیۆلۆژیدا بوو.. زۆربەیان بەهەست و بەخواست ماركسی- لینینی بوون، تاڕادەیەكیش ماوی، وەلێ لەڕێبازی سیاسی و ئێدیۆلۆژیدا، نەماركسی بوون و نەلینینی و نەماوی).
ئەم قسانەی ئەمیری حەسەنپوور وەك بیرمەندێكی چەپ، ئیدیعاو لاف لێدانی تەواوی ئەو بەناو سیاسیانەی كورد لەماوەی ئەم چل ساڵەی ڕابردودادا دەخاتە ژێر پرسیارەوە كەسەردەمانێك خۆیان بەماركسی بوونەوە باداوەو مۆری هەڤاڵ و هاوڕێیەكی زەحمەت كێش و ڕەنجدەریان لە خۆیان داوە.
لەوەڵامی پرسیارێكی دیكەدا، توندتر دێتە سەر ڕەخنەبارانكردنی حیزبە كوردستانیەكان و جەوهەر و ماهیەتی ڕاستەقینەیان ئاشكرا دەكات و دەڵێت: (حیزبە كوردستانیەكان لەكێشەی پەیوەندی نێوان مەسەلەی جوتیاری و مەسەلەی نەتەوەییدا، سیاسەتێكی تەواو ناسیۆنالیستیان هەبووە و هەوڵیانداوە، جوتیاران بكەن بە لەشكری كوردایەتی و هیچ جوتیارێك نزیكی خەباتی چینایەتی لەدژی دەرەبەگی كورد نەكەوێت. ڕێباز ڕێبازی ئاشتی چینایەتی بووە. دروشمی- زەوی بۆ ئەوكەسەی دەی كێڵێت-، هەرگیز لەبەرنامەی حیزبە ناسیۆنالیستەكاندا، پێش ئیسڵاحی زەراعی عێراق و ئێران، گەڵاڵە نەکرا).
لەوانەش گرنگتر قسەكردنیەتی لەسەر شۆڕشی ئەیلول و دەڵێت: (ئەوەی پێی دەڵێن شۆڕشی ئەیلول- 1961-، شۆڕش نەبوو، بەڵكو وەك ناڕەزایەتی دەرەبەگی كورد دەستی پێكردو ڕۆشنبیر و چالاكی سیاسی و پارتیش دوای كەوت. پارتی لەناوچە ڕزگار كراوەكاندا هەوڵیان نەدەدا بۆ ڕزگاریی جوتیاران، بەپێچەوانەوە نیزامی عەشیرەتگەرایی و درەبەگایەتیان لەژێر ئاڵای كوردایەتیدا بوژاندەوە. لە ئێرانیش ئیسڵاحی زەراعی حیزبی دیموكراتی غافڵگیركرد. لێرەش بەشێك لەئاغەواتی كورد، ئاڵای كوردایەتیان هەڵكردو حیزبی دیموكرات بەرەو پیریان چوو. واتە هیچ كام لەو دوو حیزبە نەیانتوانی ئیسڵاحی زەراعی، ئاكام و گرنگییە سیاسیەكەی، بەشێوەیەكی قوڵ و بەرین و شۆڕشگێڕانە- بە بەرژەوەندی جوتیاری چەوساوە- لێی بكۆڵنەوە و لێكی بدەنەوە).
وردكردنەوەی ئەو مێژووە ناشیرینە بەمجۆرە، بواری ئەوەمان دەداتێ سەرچاوەی كێشەو قەیرانەكانی ئەمڕۆ، باشتر ببینین. یەكێكیش لەو سەرچاوانەی دەتوانێت دەسگیرۆیمان بكات، بۆ تێگەیشتن لە ماهیەتی ئەو هێزانەی لەكوردستاندا حوكمڕانن و خۆیان بەهێزی شۆڕشگێڕ و ڕەنجدەرانی بیر و بازوو دەزانن و مێژووی خەبات و ڕابردوویان بەپیرۆز لەقەڵەم دەدەن، بیرو بۆچون و ڕەخنە و خوێندنەوەكانی ئەمیری حەسەنپوورە بۆ ئەو مێژووە.
(ئەم بابەتە ئەمڕۆ ٢٤ – ١٠ – ٢٠١٨ لەژمارە ١٧٨٠ هەفتەنامەی هاوڵاتی دا بڵاو بۆتەوە).
