۱۳۹۲/۱۱/۰۴

ساڵح موسلیم: بە بێ کورد چارەسەری بەدی نایە


ساڵح موسلیم، سەرۆکی پارتی یەکێتی دیموکراتیک (پەیەدە) بڕوا ناکا کۆنفڕانسی ژنێڤ-دوو سەرکەوتنێکی ئەوتۆ بەدەست بێنێ.

ئومانیتێ، فرانسواز ژێرمێن ڕۆبین
لە فەڕەنسییەوە: سەلاحەدین بایەزیدی

 
چ چاوەڕوانییەکتان لە ژنێڤ دوو هەیە؟
ساڵح موسلیم:
ئەم کۆنفڕانسە ناتوانێ سەرکەوتوو بێ. ئەگەر بمانەوێ گرفتێک چارەسەر بێ، دەبێ هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکان بەشدار بن و لەگەڵ یەک گفتوگۆ بکەن. سەیر بکەن چ دەقەومێ: هەر کام لەوێ نوێنەرایەتی بەرژەوەندیی یەکێک لە هێزە دەرەکییەکان دەکەن کە لە پێناو قازانجی خۆیان دەست لە کاروباری سووریا وەردەدەن. نوێنەرانی فەڕەنسا، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، عەرەبستانی سعوودی، قەتەر و تەنانەت ڕووسیا هەن، بەڵام نوێنەرانی گەلانی سووریا لەوێ نین. هیچ حزبێک کە نوێنەرایەتی گەلی کورد بکا، بانگهێشت نەکراوە. چۆن دەتانەوێ ئەمە کەمترین چارەسەری بە دوای خۆیدا بێنێ؟

پێگەی فەڕەنسا چۆن لێک دەدەنەوە؟

یاریی فەڕەنسا ئەوەیە بەرژەوەندییە بازرگانییەکانی بپارێزێ. ماوەیەک لەمەوپێش، فەڕەنسا گرێبەستێکی سەرسووڕهێنەری واژۆ کرد بۆ ئەوەی چەکەکانی بنێرێتە لوبنان، پارەکە لە لایەن عەڕەبستانی سعودییەوە دەدرێ تەنیا بە ئامانجی ئەوەی پێکدادانەکان لە ئاراستەی خۆیاندا بپارێزن. عەڕەبستانی سعوودی سێ میلیارد دۆلاری داوە بە فەڕەنسا. هەمان شت بۆ تورکیاش ڕاستە، کە بڕیارە بەم زووانە سەرۆککۆماری فەڕەنسا سەردانی بکا و ئیتیلافێکی بازرگانی بە گومژەی ٢٢ میلیارد دۆلار بخەنە ڕێ.

ئایا لە لایەن کاربەدەستانی فەڕەنساوە پێشوازیتان لێکراوە؟

نەخێر، بە هیچ شێوەیەک. لەوەتەی سەرۆککۆمار ئۆلاند هاتۆتە سەر دەسەڵات، ئێمە هیچ چەشنە پەیوەندییەکمان لەگەڵ دەربەندی ئورسای نەماوەتەوە. هەر چەند هەندێک شتمان هەیە دەبێ قسەیان لە سەر بکرێ. بۆ نموونە، بوونی جیهادیستە فەڕەنسی و ئەوروپییەکان و بە تایبەت جیهادیستە بێلژیکییەکان لە سەر خاکی ئێمە. نزیکەی بیست گەنجی بێلژیکی لە لایەن ئێمەوە گیراون. پێیان گوتراوە کە دەچن لە دژی ڕژێمی سووریا جیهاد دەکەن، بەڵام لە ڕاستیدا زۆربەیان بەشداری هێرشەکانی ئەلقاعیدە دژ بە کورد بوون.

ئێستا ناوچە کوردییەکان لە چ بارودۆخێک دان؟

زۆر چەتوونە. کورد ناچار مان لە هەموو بەرەکان بجەنگن. لە دەسپێکی سەرهەڵدانە جەماوەرییەکاندا، ئێمە دەبوایە ڕووبەڕووی سەرکوتی ڕژێم و هێزەکانی ببینەوە. ساڵی ٢٠١٢ توانیمان ڕاویان بنێین و ناوچەکەمان ئازاد بکەین. ئینجا هێرشی سەلەفیستەکان دەستی پێکرد کە لە لایەن تورکیاوە پشتیوانیان لێدەکرا. زیاتر لە سێ هەزار جیهادیست لە ناوچەی ئێمە کوژراون. ئێمە دەبوایە پێشوازی لە پێنجسەد هەزار پەنابەر بکەین کە لە شوێنەکانی تری سووریاوە دەهاتن لە کاتێکدا هیچ یارمەتییەکمان نادرێ. تەنانەت هاوکاریی مرۆییمان پێ ناگا.

چۆن سەیری داهاتوو دەکەن: ئۆتۆنۆمی؟ سەربەخۆیی؟ یان فیدڕاسیۆنی ناوچە کوردییەکان؟

ئێمە خۆبەڕێوەبەرایەتییەکی گەلمان لەو سێ ناوچەیەی خۆماندا جێگیر کردووە. لەوێ خەڵک کاروبارەکانی خۆی بە شێوەیەکی گونجاو و دیموکراتیک بەڕێوە دەبا. ئێمە هەوڵی سەربەخۆیی نادەین. دەمانەوێ کێشەکانمان لە چوارچێوەی سووریادا چارەسەر بکەین. نامانەوێ سنوورەکان هەڵبوەشێنینەوە. لەگەڵ کوردەکانی تورکیا و کوردانی عێراق، پەیوەندیمان هەیە، بەڵام مێژوو و دامودەزگا و تەنانەت کولتورێکی تەواو وەک یەکمان نییە. کوردستانی ئێمە، کە پێی دەڵێین ڕۆژئاوا، جەماوەرێکی تێکەڵ بە یەکی هەیە: کورد، عەڕەب، ئەرمەنی… ئێمە دەبێ ڕێز لەمە بگرین.

ئاخۆ لە کوردستانی ئێوە بزووتنەوەی ئیسلامی بوونی هەیە؟

ئێمە بەرامبەر کاریگەریی ئایینییەکان لە سەرانسەری کوردستان خەبات دەکەین. کەچی سەرۆک وەزیری تورک ئەردۆغان، بە میلیۆن دۆلاری خەرج کردوە تاکوو جێ پێی ئاینییەکان لەوێ قایم بکا. ئەو دامودەزگایانەی ئێمە بونیادمان ناون، عیلمانین. هەروەها ژنێکیش سەرکردایەتی حزبەکەمان، پەیەدە دەکا: ئاسیە عەبدوڵڵا لەگەڵ من هاوسەرۆکە. ئێمە دەسپێشخەری هاوسەرگیری مەدەنی و یەکسانیی نێوان پیاو و ژن بووین. ٣٠%ی خەباتگێڕانی ئێمە ژنن. من پار چوومە تورکیا، ئەو وڵاتەی ٨٤٥ کیلۆمەتر سنوورمان لەگەڵی هەیە، تاکوو بۆیان شی بکەمەوە کە بۆ ئەوە نابێ لە هیچ شتێک بترسن: ئێمە سووریایین، نە تورکین و نە عێراقین، ئێمە ڕێبازی خۆمان دەگرینە بەر و خوازیاری پەیوەندی دۆستانەین.

ئەی پەیوەندیتان لەگەڵ پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) بە چ شێوەیەکە؟

هەر وەک ئەو پەیوەندییەی لەگەڵ پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتیمانی کوردستان هەمانە. ئێمە هەموومان کوردین و هەوڵ دەدەین گوێ لە یەکتر بگرین، هەرچەند مێژوو و بیروبۆچوونی جیاوازمان هەبێ. تورکیا دەیەوێ ئەو بڕوایە بچەسپێنێ کە ئێمە سەر بە پەکەکەین بۆ ئەوەی ئێمەش بخرێینە نێو لیستی ڕێکخراوە تیرۆریستییەکانەوە.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر