ئاگۆتا کریستۆف، ژنەنووسەری بە ڕەچەڵەک هەنگاری یەکێکە لەو کەسایەتییە ناودارانەی لە ئەنیستیتۆی زمان و شارستانییەتی فەرەنسی (ILCF) خوێندوویانە. کە ئاگۆتا بە کچۆڵە تەمەن چەند مانگەکەی نێو باوەشییەوە هاتە نۆشاتێل، لە وڵاتەکەی ڕای کردبوو کە لە لایەن هێزەکانی سۆڤیەتەوە داگیر کرابوو. ئەوکات تەنانەت وشەیەکی فەرەنسی نەزانیوە. پاش دوو ساڵ خوێندن لە ئەنیستیتۆ، ئەودەم ناوی سیمیناری فەرەنسیی مۆدێڕن بۆ بێگانەکان بوو، نەک هەر توانی بە فەرەنسی بخوێنێتەوە، بەڵکوو پێشی نووسی. سەرەکیی ترین بەرهەمە نووسراوەکانی بە زمانی مۆلییەر ئافراندووە، بۆ نموونە سێ ڕۆمانە ناسراوەکەی کە ئەویان لە ئاستی جیهانیدا بەناوبانگ کردووە، ئەو سێ ڕۆمانە بریتیین لە: دەفتەری گەورە (١٩٨٦)، بەڵگە (١٩٨٨) و سێهەم درۆ (١٩٩١). لە کتێبی نەخوێندەواردا کە ژیاننامەی خودی خۆیەتی، کریستۆف باس لە هاتنی بۆ ئەنیستیۆ و پەیوەندیی لەگەڵ زمانی فەرەنسیدا دەکات:
"لە تەمەنی بیست و شەش ساڵیدا، ناوی خۆمم بۆ کۆرسی هاوینەی زانکۆی نۆشاتێل تۆمار کرد، بۆ ئەوەی فێری خوێندنەوە بم. کۆرسی زمانی فەرەنسی بە مەبەستی ئامادەکردنی خوێندکارە بیانییەکان. لەوێ خوێندکاری ئەمریکی، ئاڵمانی، ژاپۆنی و سوییسی-ئاڵمانی بەدی دەکرێن. تاقیکردنەوە بۆ بەشداری لەو کۆرسە، بە شێوەی نووسینە. من زۆر خراپم، دەچمە پۆلی ناشارەزاکان.
پاش چەند وانەیەک، مامۆستا پێم دەڵێ:
- ئێوە زۆر باش بە فەرەنسی قسە دەکەن، بۆچی لە پۆلی سەرەتاییەکان دان؟
پێی دەڵێم:
- خوێندنەوە و نووسین نازانم. نەخوێندەوارم.
پێدەکەنێ:
- با بزانین چۆن دەبێ.
دوو ساڵ دواتر، بڕوانامەی خوێندنی فەرەنسی و بڕوانامەی ڕێزلێنان وەردەگرم.
(...)
دەزانم هیچکات زمانی فەرەنسی وەک ئەو نووسەرە فەرەنسییانە نانووسم کە بەو زمانە لەدایک دەبن، بەڵام بە پێی توانام دەنووسم، باشتر لەوەی لە توانام دایە.
من ئەم زمانەم هەڵنەبژاردوە. بە جۆرێک لە جۆرەکان، بە هەڵکەوت، بە گوێرەی هەلومەرج بەسەرمدا سەپا.
من ناچارم بە فەرەنسی بنووسم. ئەمە جۆرێک ململانێیە.
ململانێی نەخوێندەوارێک."
وەرگێڕانی ئەدەبیاتی نۆشاتێل لەلایەن خوێندکارانی ئەنیستیتۆوە
ئەو کچ و کوڕانەی لە ئەنیستیتۆ دەخوێنن، دەبنە باشترین باڵوێزەکانی سویسرا و کانتۆنەکەمان. ئەمەش بەڵگە:
سیانەی دوانەکان، شاکاری ئاگۆتا کریستۆف، کە لە توێی سێ ڕۆماندا بەسەرهاتی دوو برا بە ناوەکانی کلاوس و لووکاس دەگێڕێتەوە، دوو برا کە هەوڵ دەدەن لە وڵاتێکی وێرانبوو بە شەڕ زیندوو بمێننەوە، لە لایەن سەلاحەدین بایەزیدی کوردێکی ئێرانی بۆ سەر زمانی کوردی وەرگێڕدراون، ئەو خوێندکارە لە کاتی هاتنی بۆ وانەکانی ئەنیستیتۆی فەرهەنگ و زمانی فەرەنسی ئەم نووسەرە بەڕەچەڵەک هەنگارییەی ناسیوە.
ساڵی ٢٠٠٥یش، کچە خوێندکارێکی کۆرسی هاوینە بە ناوی ژوولیەتا مۆلێئانوو بۆ یەکەمجار "باشترین بیرۆکەکانی کوشتارگا"ی (٢٠٠٢) ژان بێرنارد ڤییێمی بۆ سەر زمانی ڕۆمانی وەرگێڕابوو.
سەرچاوە:
بڵاوکراوەی uninews، گۆڤاری نێوخۆیی زانکۆی نۆشاتێل، ژمارە ٤٤، ژانوییەی ٢٠١٧
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر