 | |
| ئیسماعیل بێشکچی، دۆستی دڵسۆزی کوردەکان، وێنە: ئۆدیل مەیلان |
بێرنارد بریدێل
لە فەرەنسییەوە: سەلاحەدین بایەزیدی
ئیسماعیل بێشکچی، کە بەم زووانە دەبێتە ٧٧ ساڵ، بە هیچ شێوەیەک خولیای بۆ پرسی کورد لەدەست نەداوە. ئەگەر بیر لەوە بکەینەوە کە ئەم کۆمەڵناسە تورکە بە هۆی نووسینەکانی، سەبارەت بە کوردەکان، هەڤدە ساڵ لە تەمەنی لە گرتووخانەکانی تورکیا تێپەڕاندووە، دەبینین لە خۆڕا نییە… لە میانەی سەفەرێکیدا بۆ شاری لۆزان، ناوبراو تیشک دەخاتە سەر بارودۆخی ئەم نەتەوە بێ دەوڵەتە کە گیرۆدەی گێژاوی شەڕە لە ڕۆژهەڵاتی ناویندا.
نەوەد و سێ ساڵ پاش پەیماننامەی لۆزان (١٩٢٣) کە نکۆڵیی لە مافەکانی کورد کرد، سێ لەو وڵاتانەی کوردەکان تێیاندا دەژین (عێراق، سووریا، تورکیا) دەستەویەخەی جەنگن. تۆ بڵێی ئەمە چارەنووسیان بگۆڕێ؟
ئیسماعیل بێشکچی، کە بەم زووانە دەبێتە ٧٧ ساڵ، بە هیچ شێوەیەک خولیای بۆ پرسی کورد لەدەست نەداوە. ئەگەر بیر لەوە بکەینەوە کە ئەم کۆمەڵناسە تورکە بە هۆی نووسینەکانی، سەبارەت بە کوردەکان، هەڤدە ساڵ لە تەمەنی لە گرتووخانەکانی تورکیا تێپەڕاندووە، دەبینین لە خۆڕا نییە… لە میانەی سەفەرێکیدا بۆ شاری لۆزان، ناوبراو تیشک دەخاتە سەر بارودۆخی ئەم نەتەوە بێ دەوڵەتە کە گیرۆدەی گێژاوی شەڕە لە ڕۆژهەڵاتی ناویندا.
نەوەد و سێ ساڵ پاش پەیماننامەی لۆزان (١٩٢٣) کە نکۆڵیی لە مافەکانی کورد کرد، سێ لەو وڵاتانەی کوردەکان تێیاندا دەژین (عێراق، سووریا، تورکیا) دەستەویەخەی جەنگن. تۆ بڵێی ئەمە چارەنووسیان بگۆڕێ؟
هیوادارم. پەیماننامەی لۆزان دابەشکردنی کوردستانی سەپاند. چەشنی لەتوکوت بوونی جەستەیەک. ئەمڕۆکە دەتوانین بوونی ٥٠ میلیۆن کورد لە جیهاندا مەزەندە بکەین، بەڵام لە ئاستی نێونەتەوەییدا قەت ددانیان پێدا نەنراوە. ئەمە مایەی پەسند نییە بە تایبەت کە دەبینین وڵاتەیلی بچووکی وەک مۆناکۆ و ئاندۆرا ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکانن. سەرباری ئەوەش، هەر لە مارسی ٢٠١١ەوە کوردەکان لە سووریا کۆنترۆڵی ناوچەکەی خۆیان گرتۆتە دەست. ئەمە بۆتە هۆکاری جۆرە وشیارییەک لە نێو گەلی کورددا…
... و شەڕ دژی داعش زیاتر پەرەی بەمە دا، وا نییە؟
دەرکەوتنی داعش لە هاوینی ٢٠١٤دا دیاردەیەکی زۆر گرنگە. ئیسلامییەکان، پاش گرتنی موسڵ پەلاماری کوردەکانی عێراق و سووریایان دا. لە هەر دوو ناوچەدا، کوردەکان خۆڕاگرییان کرد و سەرکەوتووی مەیدانەکە بوون. ئەوەی ڕاستی بێ، ئیماژی ئەوان لە نێو بیروڕای گشتی نێونەتەوەییدا گۆڕانی بەسەر داهات و ئیتر لەمەوبەدوا ڕای گشتی سۆزێکی زۆری بۆ کوردەکان هەیە. پێم وایە ئیدی ڕۆژ، ڕۆژی کوردە.
ئاخۆ دەتوانین لە داهاتوویەکی نزیکدا کوردستانێکی سەربەخۆ لە عێراق وێنا بکەین؟
... و شەڕ دژی داعش زیاتر پەرەی بەمە دا، وا نییە؟
دەرکەوتنی داعش لە هاوینی ٢٠١٤دا دیاردەیەکی زۆر گرنگە. ئیسلامییەکان، پاش گرتنی موسڵ پەلاماری کوردەکانی عێراق و سووریایان دا. لە هەر دوو ناوچەدا، کوردەکان خۆڕاگرییان کرد و سەرکەوتووی مەیدانەکە بوون. ئەوەی ڕاستی بێ، ئیماژی ئەوان لە نێو بیروڕای گشتی نێونەتەوەییدا گۆڕانی بەسەر داهات و ئیتر لەمەوبەدوا ڕای گشتی سۆزێکی زۆری بۆ کوردەکان هەیە. پێم وایە ئیدی ڕۆژ، ڕۆژی کوردە.
ئاخۆ دەتوانین لە داهاتوویەکی نزیکدا کوردستانێکی سەربەخۆ لە عێراق وێنا بکەین؟
بەڵێ! ئەوەی لەوێ ڕوو دەدا بۆ سەرجەم کوردەکان باشە. دیارە دەبێ ئەمساڵ کوردەکانی عێراق بە ڕیفڕاندۆم لەمەڕ سەربەخۆیی خۆیان بڕیار بدەن.
گەلۆ زلهێزەکان و دەسەڵاتە گەورەکانی ناوچەکە (ئێران و تورکیا) کوردستانێکی سەربەخۆ دەپەژرێنن؟
گەلۆ زلهێزەکان و دەسەڵاتە گەورەکانی ناوچەکە (ئێران و تورکیا) کوردستانێکی سەربەخۆ دەپەژرێنن؟
کوردەکان کۆنتڕۆڵی سەرچاوە گرنگەکانیان لەدەست دایە (وەکوو نەوت، گاز، گەلێک ماددەی خاو). ئەمانە کارتی گەورەن. بۆ نموونە، تورکیا پێویستی بەم چاوگە نزیکانەی وزە هەیە. ئەوەی ڕاستی بێ، پێم وا نییە دەوڵەتی تورکیا دژایەتی دەوڵەتێکی کوردی سەربەخۆ لە عێراق بکا. سی ساڵ لەمەوپێش بۆچی، دژایەتی دەکرد، بەڵام ئەمڕۆکە نا. لە لایەکی دیکەوە، ئەنقەرە پەیوەندیی گەرموگوڕی دەگەڵ کوردستانی عێراق هەیە.
سەرهەڵدانەوەی دوژمنایەتی نێوان تورکیا و پەکەکە چۆن لێک دەدەنەوە؟
سەرهەڵدانەوەی دوژمنایەتی نێوان تورکیا و پەکەکە چۆن لێک دەدەنەوە؟
لە ئاستی نێونەتەوەییدا، تورکیا دەیەوێ بە هەر نرخێک بووە پێش بە ناوچەیەکی ئۆتۆنۆمی کورد لەسەر خاکی خۆی بگرێ چونکە دەبێتە پردی نێوان کوردستانی عێراق و سووریا و دەریای سپی. لە ئاستی نێوخۆدا، سەرۆک وەزیر ئەردۆغان پێی وایە سەرکوتی کوردەکان بواری ئەوەی پێ دەدا دۆخی ئێستا بپارێزێ. ئەمە بە دڵنیاییەوە هەڵەیە. کورد بژاردەی جیاوازیان لەبەردەم نییە، ئەوان دەبێ خۆڕاگری بکەن و سوور بن لەسەر بەدەستهێنانی مافەکانیان، هەروا خەبات بکەن دژ بەو نەزمە دژە کوردەی لە ساڵی ١٩٢٣وە لە جیهان سەقامگیر بووە.
سەرچاوە: تریبوون دۆ ژنێڤ
سەرچاوە: تریبوون دۆ ژنێڤ
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر