۱۳۹۴/۰۷/۱۷

خەڵاتی نۆبێلی ئەدەبی ٢٠١٥ بۆ سڤێتلانا ئالێکسیڤیچ


ئەکادیمیای سوید، سڤێتلانا ئالێکسیڤیچ، نووسەری بلاڕووسی بە براوەی خەڵاتی نۆبێلی ئەدەبیاتی ئەمساڵ ڕاگەیاند.
سڤێتلانا ئالێکسیفیچ، تەمەن ٦٧ ساڵ، بە هۆی "گێڕانەوەی فرەدەنگی کە هێمای ڕەنج و بوێریی ئەم ڕۆژگارەیە"، گەورەترین خەڵاتی ئەدەبیی جیهانی پێ بەخشراوە. 
گرنگترین بەرهەمی ئالێکسیڤیچ "کۆمەڵێک دەنگ لە چڕنۆبڵ، دیرۆکی زارەکیی کارەساتێکی ئەتۆمی"یە، ئەم ڕۆمانە ساڵی ١٩٩٧ نووسراوە و تا ئێستا لە ڕووسیا ڕێگە بە چاپ و بڵاوکردنەوەی نەدراوە.
سڤێتلانا ئالێکسیڤیچ یەکێکە لە ڕەخنەگرانی دەوڵەتی بلاڕووس و پێشتر لە لایەن ئەو دەوڵەتەوە ڕووبەڕووی ئازار و ڕاوەدوونان بۆتەوە، گوێ لە تەلەفۆنەکانی گیراوە و ڕێگەی پێ نەدراوە بەشداری کۆڕ و کۆبوونەوەکان بێ.
خاتوو سڤێتلانا کۆمەڵێک کورتەچیرۆک، وتار و ڕاپۆرتی نووسیوە بەڵام وەک خۆی دەڵێ لە ژێر کارتێکەریی ئالس ئادامیڤۆیچ، نووسەرێکی خەڵکی بلاڕووس، خۆی لە نێو ژانرێکدا بە ناوی "ڕۆمانی هەرەوەزی" یاخود "ڕۆمان-بەڵگە"دا دۆزیوەتەوە کە گێڕانەوەی بەسەرهاتی خەڵکە لە زمان خۆیانەوە.
ناوبراو بە پەیڕەوی لەم ستایلە کتێبی "کوڕانی زینک، دەنگەکانی سۆڤیەت لە جەنگی ئەفغانستان"ی نووسیوە کە بیرەوەریی سەربازەکانی یەکێتی سۆڤییەتی پێشوویە لە جەنگی ئەفغانستان.
خەڵاتی نۆبێلی ئەدەبی زۆرتر بۆ بەرهەمی چیرۆک و شیعر بە نووسەران دراوە و سڤێتلانا ئالێکسیڤیچ لەو دەگمەن نووسەرانەیە بۆ بەرهەمەکانی تری ئەم خەڵاتەی بردۆتەوە. دیارە برتراند راسێل و وینستۆن چڕچیلیش بە هەمان شێوە ببوونە خاوەنی خەڵاتی نۆبڵی ئەدەبی. 
خاتوو ئالێکسیڤیچ ٣١ی مەی ١٩٤٨ لەدایک بووە و دەبێتە چواردەهەمین ژن ئەم خەڵاتە بەدەست دێنێ. پێش ئەو و ساڵی ٢٠١٣، ئالیس مۆنرۆ، ژنەنووسەری کەنەدی و "خاتوونی کورتەچیرۆک" خەڵاتەکەی وەرگرتبوو.
بە پێی هەواڵێکی بی‌بی‌سی، خاتوو ئالێکسیڤیچ لە کۆنفڕانسێکی چاپەمەنی لە شاری مینسک چەند سەعات پاش ڕاگەیاندنی ناوی وەک براوەی خەڵاتی ئەدەبی نۆبێل گوتویەتی جێگەی داخە کە کەسایەتییەکانی "کۆمەڵێک دەنگ لە چڕنۆبڵەوە" زیندوو نین تاکوو هەواڵی خەڵات وەرگرتنەکەی ببیسن. 
ناوبراو خەڵاتەکەی پێشکەش بە بلاڕووس کرد و گوتی: "ئەم خەڵاتە بۆ من نییە، بۆ فەرهەنگی ئێمەیە، بۆ وڵاتە بچووکەکەمان کە بە درێژایی مێژوو نەهامەتییەکی زۆری چێشتووە."
پار، پاتریک مۆدیانۆ، نووسەری فەرەنسی ئەم خەڵاتەی وەرگرتبوو. 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر